Luộc gà cúng không đơn thuần chỉ là làm sạch gà rồi bỏ vào nồi nước đun sôi cho tới khi gà chín. Luộc gà là một nghệ thuật, không phải ai cũng nắm rõ. Vậy làm sao để gà luộc lên nhìn vừa ngon, vừa đẹp, không bị nứt da. Sau đây chúng ta cùng tìm hiểu cách luộc gà cúng nhé.
1. Cách luộc gà cúng tất niên, giao thừa và ngày Tết
1.1. Chọn gà khỏe mạnh, da mỏng và ít mỡ
Nguyên tắc cho cách luộc gà ngon đẹp mắt cho ngày Tết truyền thống quan trọng nhất chính là ở khâu chọn lựa gà ban đầu. Bạn chỉ nên chọn gà khỏe mạnh, nhanh nhẹn, linh hoạt, có mào đỏ tươi, lông mượt, móng khỏe. Lưu ý, bạn nên ưu tiên chọn gà trống để cúng.
Ngoài ra, trước khi làm thịt gà, bạn cũng nên vạch lông gà để kiểm tra xem da gà có mềm mại, bóng bẩy hay không. Nếu để ý dưới cánh gà, bạn có thể nhìn thấy được thịt, tia máu (do da gà mỏng). Bạn lật cánh gà xem, nếu phía dưới cánh không có mỡ là được. Bạn cũng nên kiểm tra kỹ để biết gà có bị tiêm thuốc không. Lưu ý không chọn gà dưới cánh chấm đỏ, xung quanh bị phồng lên, có vệt đen.
1.2. Hãy làm thịt gà tại nhà và luộc ngay
Để tiết kiệm thời gian, công sức, nhiều gia đình chọn cách mua gà đã làm sẵn ở bên ngoài về. Tuy nhiên, nếu có điều kiện, bạn nên làm gà ở nhà rồi làm món luộc luôn. Như thế, món gà cúng sẽ được tươi ngon, ngọt nước hơn. Khi làm thịt gà, bạn nhớ phải nhổ sạch lông tơ nhé. Đồng thời, dùng tay bóp sạch chất nhờn ra khỏi mũi gà.
Khi cắt tiết gà, bạn không được cắt quá sâu. Còn khi mổ gà, ta không mổ hết phần bụng như bình thường, mà chỉ mổ phần bụng sau của gà khoảng chừng 5 – 7 cm, rồi lấy nội tạng ra. Nếu vết cắt quá lớn, lúc luộc xong, gà trông không đẹp mắt. Trước khi rửa gà, bạn nên lấy phần hết mỡ gà ra. Sau đó, bạn mới lấy gừng và muối chà xát khắp mình gà, rồi rửa lại bằng nước sạch. Cuối cùng là công đoạn bẻ chân gà về phía trước (hoặc chặt bỏ).
Khi luộc gà bạn nên thả vào nồi nước 1 ít hành tím bóc vỏ (1 lít nước tương ứng khoảng 20g hành), vài nhánh hành củ và 1 muỗng cà phê muối. Bạn cũng có thể cho thêm vài lát gừng và chút xíu bột nêm. Hương vị của hành, gừng sẽ giúp nước luộc thơm ngon hơn.
1.3. Buộc gà trước khi luộc để gà cúng có dáng đẹp
Trước khi luộc gà, bạn nên dùng tăm để cố định đầu gà, su đó, bạn hãy buộc gà cúng theo ý muốn (kiểu cánh tiên, kiểu gà chầu hay kiểu gà quỳ…) rồi mới cho gà vào nồi. Cách làm này sẽ giúp hình dáng con gà sau khi luộc xong và bày lên mâm cỗ sẽ hấp dẫn và trang trọng hơn rất nhiều.
Sau khi đã cố định và tạo hình cho gà, bạn cho nước lạnh vào (lưu ý là mức nước phải ngập hơn so với gà) rồi bắt đầu luộc trên lửa to.
1.4. Luộc gà cúng trong khoảng thời gian vừa đủ
Bạn cần phải lưu ý là trong cách luộc gà cúng thì yếu tố thời gian cũng vô cùng quan trọng. Bạn không nên luộc gà quá lâu (gà sẽ bị nát, nhão) hoặc quá nhanh (gà chưa chín đều, thường bị đỏ, rỉ máu bên trong).
Bí quyết trong cách luộc gà cúng đúng chuẩn là nên luộc gà với lửa lớn cho đến khi sôi thì hạ nhỏ lửa thêm khoảng 7 – 10 phút thì tắt bếp. Sau đó, bạn đậy nắp nồi luộc gà lại, khoảng 10 phút nữa là gà sẽ chín đều, đẹp mắt.
1.5. Dùng củ nghệ bôi vào da để gà cúng vàng đẹp
Gà đã chín đều thì vớt gà ra ngoài, cho vào một thau nước có bỏ vài viên đá. Đợi cho gà nguội hẳn thì cho gà ra rổ, để ráo nước. Cách này sẽ giúp gà luộc săn lại, trông bóng bẩy, mọng nước, màu da cũng tươi tắn hơn. Nếu không, da gà sẽ bị khô và xỉn màu, nhìn không đẹp mắt.
Sau đó, bạn giã nhuyễn củ nghệ rồi vắt lấy nước, đem trộn đều với nước mỡ gà đã thắng. Tiếp theo, bạn dùng một chiếc cọ nhỏ quét nước nghệ lên gà sao cho thật đều. Làm như vậy, da gà sẽ có màu vàng óng ả, bóng mịn và căng mượt. Thực hiện đúng những nguyên tắc trên, món gà cúng của bạn trông sẽ rất hấp dẫn, bắt mắt.
2. Cách luộc gà cúng không bị nứt
2.1. Cách chọn gà ngon
2.1.1. Với gà còn sống
Bạn chỉ nên chọn những con gà khỏe, nặng tay, thịt chắc để luộc nhé. Ngoài ra, mào gà đó phải có màu đỏ tươi, mắt nhìn linh hoạt, không lờ đờ, lông gà bóng mượt, áp sát vào thân, hậu môn gà hồng hào, không chảy nhớt. Khi lựa gà, bạn nên dùng tay sờ diều gà để kiểm tra. Nếu thấy diều không quá no hay quá đói, ngực chắc, khi gà thở không có tiếng khò khè là được.
Bạn tuyệt đối không mua những con gà có mào tái hoặc tím bầm, vẻ mặt ủ rũ, dáng vẻ mệt mỏi, mắt lờ đờ, mỏ và mũi có chảy nước, cánh bị xệ. Chú ý không chọn những con gà da nhăn nheo, thân gầy gò, ức xương không săn chắc, lông xơ khô.
2.1.2. Với gà làm sẵn
Trường hợp buộc phải mua gà làm sẵn, thì cần phải lưu ý những điều sau đây:
- Nên chọn những con gà có thân hình nhỏ gọn nhưng săn chắc, ức hẹp chắc và căng tròn. Khối lượng gà trung bình từ 1 đến 1,5 kg là phù hợp.
- Da gà ta thường sẽ có màu vàng nhạt. Ngoài ra, chỉ vàng đậm ở một số chỗ như ức, cánh, lưng. Nên lưu ý điều này để chọn đúng gà ta. Bạn hãy chọn những con gà da mỏng, còn nguyên, không bị rách hay bị trầy trụa, tươi tắn và có độ đàn hồi cao.
- Thịt gà còn tươi hồng, thịt không có mùi hôi hoặc mùi kháng sinh, trên da không có các vết bầm tím hoặc vết tụ máu.
2.2. Cách luộc gà cúng để không bị nứt
- Gà sau khi đã được làm sạch lông thì dùng muối chà xát lên bền mặt da gà, rồi rửa lại bằng nước sạch. Tiếp theo, bạn dùng khăn thấm khô cho gà được ráo nước.
- Bạn dùng dây buộc gà để tạo dáng cho gà thật đẹp mắt theo ý muốn của mình.
- Giờ thì đặt gà gọn gàng vào nồi, rồi đổ nước vào ngập gà. Cho thêm 1 ít muối, gừng đập dập và hành tím vào luộc cùng.
- Dùng tăm xăm thử chỗ thịt dày nhất trên con gà để kiểm tra xem gà đã chín đều hay chưa. Nếu sau khi xăm mà không thấy có màu hồng tức là gà đã chín, còn nếu gà chưa chín, tiếp tục luộc lửa nhỏ thêm chút nữa là được.
- Cuối cùng, bạn dùng nước mỡ gà đã thắng pha với ít nước ép của nghệ phết 1 lớp lên phía trên da gà để da gà thêm vàng mượt, đẹp mắt.
3. Hướng dẫn cách luộc gà cúng ngon, đẹp
3.1. Nguyên liệu
- Gà trống: 1 con (bạn nên chọn gà nặng khoảng 1.5 kg – 2 kg là vừa đẹp).
- Mỡ gà: 100g
- Hành tím, gừng, ớt, nghệ tươi và bột nghệ (Xem cách làm bột nghệ nguyên chất để ướp gà lên màu đẹp)
- Hạt nêm, muối và đường.
- Nồi to sâu lòng, cọ quét nước màu nghệ.
3.2. Sơ chế
- Gà sau khi làm sạch lông thì bạn dùng muối chà lên da gà, rồi rửa lại thật kỹ với nước sạch, sau đó để ráo nước.
- Chuẩn bị sẵn hành tím đã bóc vỏ, nghệ tươi, gừng gọt vỏ, rửa sạch.
- Ớt rửa sạch, tỉa ớt thành cánh hoa rồi đem ngâm vào nước lạnh khoảng 5 phút cho cánh hoa ớt nở to ra. Sau đó, vớt hoa ớt ra vẩy cho khô nước rồi để ráo.
3.3. Luộc gà
- Sau khi đã tạo dáng gà thì cho gà vào 1 cái nồi lớn, sâu lòng (nếu dùng nồi nhỏ sẽ khiến gà bị đè ép, làm xấu dáng gà) rồi đổ nước sao cho ngập gà. Bạn cho thêm mấy củ hành tím đã bóc vỏ, 1 muỗng hạt nêm, 1 muỗng đường và 1/2 muỗng cà phê muối vào để nước luộc gà thêm ngọt và thơm hơn.
- Nếu muốn tạo màu vàng óng cho gà, bạn có thể cho thêm vào nồi luộc gà mấy lát nghệ tươi.
- Thời gian luộc gà trung bình khoảng 20 – 30 phút. Chú ý là khi nước luộc gà sôi, bạn hãy vặn lửa nhỏ lại. Tiếp tục đun thêm khoảng 7 – 10 phút thì tắt bếp.
- Sau đó, bạn vớt gà ra, đem ngâm trong thau nước có sẵn đá lạnh để gà mau nguội và thịt gà thêm săn chắc, hấp dẫn. Đợi khi gà nguội, rửa lại gà với nước đun sôi để nguội và để ráo, rồi tháo dây buộc ra.
4. Kinh nghiệm luộc gà cúng ngon dáng đẹp
- Khi luộc gà cúng phải luộc trong nồi sâu lòng, cho nước ngập mặt xâm xấp gà rồi đặt từ từ lên bếp. Cho gà để cúng vào nồi ngay khi nước còn lạnh, như vậy gà sẽ chín dần từ ngoài vào trong.
- Nếu để nước sôi rồi mới cho vào gà khó chín đều và da gà sẽ bị nứt. Nếu là gà đông để ngăn đá, cần để rã đông hoàn toàn rồi mới luộc nếu không, bạn phải luộc rất lâu và không biết khi nào thịt mới chín hẳnKhi nước đã sôi, nên văn nhỏ lửa, vì nếu để sôi sung sục phần thịt ở đùi sẽ co tụt lên rất xấu.
- Sau khi nước sôi khoảng 5 phút, bạn nên văn nhỏ gas hết cỡ, để trong 5 phút nữa rồi tắt và đậy vung kín chừng 20 phút. Bạn có thể dùng đũa chọc và gà, nếu đũa đâm xuyên dễ dàng, nước ứa ra không có màu đỏ là gà đã chín.
Gà luộc là món ăn quen thuộc trên mâm cỗ của người nhưng không phải ai cũng biết cách luộc gà cúng nhất là đối với gà cúng giao thừa, tất niên,…. Bạn cần chút khéo tay để tạo dáng gà và canh thời gian luộc thật chuẩn để da không bị nứt. Vậy nên hi vọng sau bài viết này sẽ giúp bạn bổ sung thêm chút kiến thức và kinh nghiệm trong cách luộc gà cúng nhé.
Hoàng Tùng tổng hợp